Sınır dışı etme, kişi dokunulmazlığı ve güvenliği ilkesine yabancılar hukuku açısından getirilmiş olan bir istisnadır. Devletler ülke topraklarında sahip oldukları egemenlik haklarının sonucu olarak, ülkesel yetkilerine istinaden yabancıları sınır dışı etme konusunda münhasır yetkiye sahiptirler. Türk yabancılar hukukunda yabancıların sınır dışı edilmeleri ilk defa 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu ile sistematik bir biçimde düzenleme altına alınmıştır. Bu çalışmamızda söz konusu Kanun çerçevesinde yabancıların sınır dışı edilmeleri, 1 Ekim 2016 tarihinde çıkarılan 676 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile yapılan değişiklikleri de kapsayacak şekilde, ele alınmaktadır.(TANITIM YAZISI)
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM
TÜRK HUKUKUNDA YABANCILARIN TÜRKİYE'DEN SINIR DIŞI EDİLMELERİNİN DÜZENLENİŞİ
1.1. GENEL OLARAK SINIR DIŞI ETME KAVRAMI
1.1.1. Sınır Dışı Kavramının Benzer Kavramlar ile Olan İlişkisi
1.1.1.1. Sınır Dışı Kavramı ile Seyahat Özgürlüğü İlişkisi
1.1.1.2. Sınır Dışı Etme ve Geri Verme Arasındaki İlişki
1.1.1.3. Sınır Dışı Etme ve Geri Çevirme Arasındaki İlişki, Giriş Yasağı
1.1.2. Sınır Dışı Etme İşlemine Karşı Koruma Mekanizmaları
1.1.2.1. Vatandaş Sınır Dışı Edilemez İlkesi
1.1.2.2. Geri Göndermeme İlkesi (Non-refoulement Prensibi)
1.1.2.3. Aile Hayatı Hakkı
1.2. İÇ HUKUKTA YABANCILARIN SINIR DIŞI EDİLMELERİNE İLİŞKİN DÜZENLEMELERE GENEL BİR BAKIŞ
1.2.1. 1982 Anayasası
1.2.2. 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu
1.2.3. Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu Öncesi Dönemde Yabancıların Sınır Dışı Edilmeleri
1.2.3.1. Sınır Dışı Etme Sebepleri
1.2.3.2. Sınır Dışı Etme Kararının Uygulanması
1.2.3.3. Sınır Dışı Etme İşleminin Sonuçları
1.2.3.4. Sınır Dışı Etme İşlemine Karşı Yargı Yolu
1.2.4. Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu Hakkında Genel Bir Değerlendirme
1.3. TÜRKİYE'NİN TARAF OLDUĞU ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER BAKIMINDAN YABANCILARIN SINIR DIŞI EDİLMELERİ
1.3.1. Çok Taraflı Sözleşmelerde Sınır Dışı Kavramının Düzenleniş Şekli
1.3.1.1. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi
1.3.1.2. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Ek 4 No'lu Protokol
1.3.1.3. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Ek 7 No'lu Protokol
1.3.1.4. Mültecilerin Statüsüne İlişkin 1951 Tarihli Cenevre Sözleşmesi
1.3.1.5. Avrupa İkamet Sözleşmesi
1.3.1.6. Medeni ve Siyasi Haklara İlişkin Uluslararası Sözleşme
1.3.2. İki Taraflı Sözleşmeler Bakımından Sınır Dışı Etme
1.3.3. Avrupa Birliği Hukuku Bakımından Sınır Dışı Etme
İKİNCİ BÖLÜM
YABANCILAR VE ULUSLARARASI KORUMA KANUNU HÜKÜMLERİ UYARINCA YABANCILARIN SINIR DIŞI EDİLMELERİ
2.1. YABANCILAR VE ULUSLARARASI KORUMA KANUNUNA DAHİL OLAN YABANCILAR
2.2. GENEL OLARAK SINIR DIŞI ETME SEBEPLERİ
2.2.1. Türkiye'ye Giriş ve Çıkış Konusunda Mevzuata Aykırı Davranışlar
2.2.1.1. Yasal Giriş ve Çıkış Kurallarını İhlal Edenler
2.2.1.2. Haklarında Giriş Yasağı Olan Yabancılar
2.2.2. Türkiye'de Yasal Olarak Bulunma Hakkı Olmayan Yabancılar
2.2.3. Çalışma İzni Olmadan Çalıştığı Tespit Edilenler
2.2.4. Geçimini Meşru Olmayan Yollardan Sağlayanlar
2.2.5. Kamu Düzeni, Kamu Güvenliği ve Kamu Sağlığı Açısından Tehlikeli Oldukları Değerlendirilenler
2.2.6. Terör Örgütü veya Çıkar Amaçlı Suç Örgütleriyle İlişkili Olanlar
2.2.7. İşlediği Suç Nedeniyle Hapis Cezasına Mahkum Edilenler
2.2.8. Uluslararası Koruma Başvurusunda Bulunanlar ve Uluslararası Koruma Statü Sahiplerinin Sınır Dışı Edilmeleri
2.2.9. Vatansız Kişilerin Sınır Dışı Edilmeleri
2.2.10. Geçici Korunanların Sınır Dışı Edilmeleri
2.3. SINIR DIŞI ETME KARARI ALINMASINI ÖNLEYİCİ SEBEPLER
2.3.1. Sınır Dışı Edileceği Ülkede İşkenceye, İnsanlık Dışı ya da Onur Kırıcı Ceza veya Muameleye Maruz Kalacaklar
2.3.2. Sağlık Sebepleri
2.3.3. Diğer Önleyici Sebepler
2.4. SINIR DIŞI ETME KARARI VE UYGULANMASI
2.4.1. Sınır Dışı Etme Kararını Almaya Yetkili Makam
2.4.2. Sınır Dışı Etme Kararının Uygulanması
2.4.2.1. Sınır Dışı Edilmek Üzere Süre Tanınması (Türkiye'yi Terke Davet)
2.4.2.2. Önleyici Sebepler Bulunmasına Rağmen Sınır Dışı Kararı Alınması Halinde İzlenecek Prosedür
2.4.2.3. Sınır Dışı Edilecek Yabancıların İdari Gözetim Altına Alınmaları
2.4.2.3.1. YUKK Öncesi Dönemde İdari Gözetim
2.4.2.3.2. YUKK'a Göre İdari Gözetimin Esasları
2.4.2.3.3. İdari Gözetim Kararının Uygulanması
2.4.2.3.3.1. İdari Gözetim Altında Tutma Koşullarının AİHS 3'üncü maddesine Aykırılık Oluşturduğu Yönünde AİHM Kararları
2.4.2.3.3.2. İdari Gözetim Altında Tutma Koşullarına Karşı Anayasa Mahkemesine Yapılmış Bireysel Başvurular
2.4.2.3.4. İdari Gözetim Kararına Karşı Yargı Yolu
2.4.3. Sınır Dışı Edileceklerin "Gönüllü Geri Dönüş" Talepleri
2.4.4. Masraflar ve Sınır Dışı Edilebilecek Ülke
2.5. SINIR DIŞI ETME KARARINA KARŞI YARGI YOLU
2.5.1. Yetkili Mahkeme
2.5.2. Sınır Dışı Etme Kararına Karşı Dava Açma Süresi
2.5.3. Sınır Dışı Etme Kararına Karşı Yargı Yoluna Başvurmanın Yürütmeyi Durdurması ve İstisnaları
2.5.4. Sınır Dışı Etme Kararı Açısından İdare Mahkemesi Tarafından Yapılacak İnceleme
2.5.5. İdare Mahkemesi Kararına Karşı Başvuru
2.6. SINIR DIŞI EDİLMENİN SONUÇLARI
SONUÇ
KAYNAKÇA
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM
TÜRK HUKUKUNDA YABANCILARIN TÜRKİYE'DEN SINIR DIŞI EDİLMELERİNİN DÜZENLENİŞİ
1.1. GENEL OLARAK SINIR DIŞI ETME KAVRAMI
1.1.1. Sınır Dışı Kavramının Benzer Kavramlar ile Olan İlişkisi
1.1.1.1. Sınır Dışı Kavramı ile Seyahat Özgürlüğü İlişkisi
1.1.1.2. Sınır Dışı Etme ve Geri Verme Arasındaki İlişki
1.1.1.3. Sınır Dışı Etme ve Geri Çevirme Arasındaki İlişki, Giriş Yasağı
1.1.2. Sınır Dışı Etme İşlemine Karşı Koruma Mekanizmaları
1.1.2.1. Vatandaş Sınır Dışı Edilemez İlkesi
1.1.2.2. Geri Göndermeme İlkesi (Non-refoulement Prensibi)
1.1.2.3. Aile Hayatı Hakkı
1.2. İÇ HUKUKTA YABANCILARIN SINIR DIŞI EDİLMELERİNE İLİŞKİN DÜZENLEMELERE GENEL BİR BAKIŞ
1.2.1. 1982 Anayasası
1.2.2. 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu
1.2.3. Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu Öncesi Dönemde Yabancıların Sınır Dışı Edilmeleri
1.2.3.1. Sınır Dışı Etme Sebepleri
1.2.3.2. Sınır Dışı Etme Kararının Uygulanması
1.2.3.3. Sınır Dışı Etme İşleminin Sonuçları
1.2.3.4. Sınır Dışı Etme İşlemine Karşı Yargı Yolu
1.2.4. Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu Hakkında Genel Bir Değerlendirme
1.3. TÜRKİYE'NİN TARAF OLDUĞU ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER BAKIMINDAN YABANCILARIN SINIR DIŞI EDİLMELERİ
1.3.1. Çok Taraflı Sözleşmelerde Sınır Dışı Kavramının Düzenleniş Şekli
1.3.1.1. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi
1.3.1.2. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Ek 4 No'lu Protokol
1.3.1.3. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Ek 7 No'lu Protokol
1.3.1.4. Mültecilerin Statüsüne İlişkin 1951 Tarihli Cenevre Sözleşmesi
1.3.1.5. Avrupa İkamet Sözleşmesi
1.3.1.6. Medeni ve Siyasi Haklara İlişkin Uluslararası Sözleşme
1.3.2. İki Taraflı Sözleşmeler Bakımından Sınır Dışı Etme
1.3.3. Avrupa Birliği Hukuku Bakımından Sınır Dışı Etme
İKİNCİ BÖLÜM
YABANCILAR VE ULUSLARARASI KORUMA KANUNU HÜKÜMLERİ UYARINCA YABANCILARIN SINIR DIŞI EDİLMELERİ
2.1. YABANCILAR VE ULUSLARARASI KORUMA KANUNUNA DAHİL OLAN YABANCILAR
2.2. GENEL OLARAK SINIR DIŞI ETME SEBEPLERİ
2.2.1. Türkiye'ye Giriş ve Çıkış Konusunda Mevzuata Aykırı Davranışlar
2.2.1.1. Yasal Giriş ve Çıkış Kurallarını İhlal Edenler
2.2.1.2. Haklarında Giriş Yasağı Olan Yabancılar
2.2.2. Türkiye'de Yasal Olarak Bulunma Hakkı Olmayan Yabancılar
2.2.3. Çalışma İzni Olmadan Çalıştığı Tespit Edilenler
2.2.4. Geçimini Meşru Olmayan Yollardan Sağlayanlar
2.2.5. Kamu Düzeni, Kamu Güvenliği ve Kamu Sağlığı Açısından Tehlikeli Oldukları Değerlendirilenler
2.2.6. Terör Örgütü veya Çıkar Amaçlı Suç Örgütleriyle İlişkili Olanlar
2.2.7. İşlediği Suç Nedeniyle Hapis Cezasına Mahkum Edilenler
2.2.8. Uluslararası Koruma Başvurusunda Bulunanlar ve Uluslararası Koruma Statü Sahiplerinin Sınır Dışı Edilmeleri
2.2.9. Vatansız Kişilerin Sınır Dışı Edilmeleri
2.2.10. Geçici Korunanların Sınır Dışı Edilmeleri
2.3. SINIR DIŞI ETME KARARI ALINMASINI ÖNLEYİCİ SEBEPLER
2.3.1. Sınır Dışı Edileceği Ülkede İşkenceye, İnsanlık Dışı ya da Onur Kırıcı Ceza veya Muameleye Maruz Kalacaklar
2.3.2. Sağlık Sebepleri
2.3.3. Diğer Önleyici Sebepler
2.4. SINIR DIŞI ETME KARARI VE UYGULANMASI
2.4.1. Sınır Dışı Etme Kararını Almaya Yetkili Makam
2.4.2. Sınır Dışı Etme Kararının Uygulanması
2.4.2.1. Sınır Dışı Edilmek Üzere Süre Tanınması (Türkiye'yi Terke Davet)
2.4.2.2. Önleyici Sebepler Bulunmasına Rağmen Sınır Dışı Kararı Alınması Halinde İzlenecek Prosedür
2.4.2.3. Sınır Dışı Edilecek Yabancıların İdari Gözetim Altına Alınmaları
2.4.2.3.1. YUKK Öncesi Dönemde İdari Gözetim
2.4.2.3.2. YUKK'a Göre İdari Gözetimin Esasları
2.4.2.3.3. İdari Gözetim Kararının Uygulanması
2.4.2.3.3.1. İdari Gözetim Altında Tutma Koşullarının AİHS 3'üncü maddesine Aykırılık Oluşturduğu Yönünde AİHM Kararları
2.4.2.3.3.2. İdari Gözetim Altında Tutma Koşullarına Karşı Anayasa Mahkemesine Yapılmış Bireysel Başvurular
2.4.2.3.4. İdari Gözetim Kararına Karşı Yargı Yolu
2.4.3. Sınır Dışı Edileceklerin "Gönüllü Geri Dönüş" Talepleri
2.4.4. Masraflar ve Sınır Dışı Edilebilecek Ülke
2.5. SINIR DIŞI ETME KARARINA KARŞI YARGI YOLU
2.5.1. Yetkili Mahkeme
2.5.2. Sınır Dışı Etme Kararına Karşı Dava Açma Süresi
2.5.3. Sınır Dışı Etme Kararına Karşı Yargı Yoluna Başvurmanın Yürütmeyi Durdurması ve İstisnaları
2.5.4. Sınır Dışı Etme Kararı Açısından İdare Mahkemesi Tarafından Yapılacak İnceleme
2.5.5. İdare Mahkemesi Kararına Karşı Başvuru
2.6. SINIR DIŞI EDİLMENİN SONUÇLARI
SONUÇ
KAYNAKÇA