20. yüzyılın ilk çeyreğinden başlayarak güncel sosyal bilim uygulama ve literatüründe yer eden bir kavram olan "küreselleşme" nin emek, sermaye ve iş gücünün serbest dolaşımı ekseninde, şüphesiz etkileyeceği en önemli hukuk alt dallarından biri uluslararası vergi hukuku idi. Sonuç, beklenildiği üzere şaşırtıcı olmamış, kavram, geçirdiği dönemsel evrime koşut olarak ulusal ve ulusal ötesi vergi hukuku uygulamalarının tam da merkezine oturmuştur. Takvim yaprakları, liberal öğretiyi haklı ve/veya haksız kılan tartışmalı bir zaman dilimine işaret etmektedir. Piyasa yöneliminin maksimum liberizasyon olduğu bu tarihsel tanıklığa- ki bu zaman dilimi 1945 sonrasına tekabül eder- küresel vergi politikası belirleyicileri kayıtsız kal(a)mamış ve üç bileşenin yer kürede, hukuki belirlilik ve güven içerisinde dolaşımı için bir kısım ilkeler belirleyerek, raporlar yayınlamıştır. Elinizdeki çalışma, mükelleflerin, bu küresel çalışmaların ürünü olarak yaygınlaşan çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmalarından yararlanma gayret ve sonuçlarını, özellikle anlaşma alışverişi ve ilgili kavram uzantılarıyla ele almaktadır. Çalışma, ulusal ötesi hukuklardan Türk hukukuna kavramsal bir yaklaşımı hedeflemekte, (Y) hatta (Z) kuşağı tarafından bir kaç adım öteye taşınması beklenmekte ve umulmaktadır. (Tanıtım yazısı)

İÇİNDEKİLER
§.1. Giriş
I. Kavram: Anlaşma Alışverişi
1. Kavram
2. Terim
II. Anlaşma Alışverişinin Benzer Kötüye Kullanma Yapılarından Ayırt Edilmesi
1. Forum Shopping ve Anlaşma Alışverişi
2. Norm Alışverişi ve Anlaşma Alışverişi
3. Direktif Alışverişi ve Anlaşma Alışverişi
III. Konunun Sınırlandırılması ve Plan
BİRİNCİ BÖLÜM
VERGİ ANLAŞMALARINA KAVRAMSAL VE TARİHSEL BAKIŞ
§.2. Vergi Anlaşmalarına Kavramsal Bakış
I. Uluslararası Çifte Vergilendirme
1. Kavram
2. Türler
II. Uluslararası Çifte Vergilendirmenin Ortadan Kaldırılması
1. Araçlar
2. Yöntemler
III. Uluslararası Vergi Anlaşmalarının Amaç ve Kapsamı
1. Vergi Anlaşmalarının Amacı
2. Vergi Anlaşmalarının Kapsamı
IV. Uluslararası Vergi Anlaşmaları - İç hukuk İlişkisi
§.3. Vergi Anlaşmalarına Tarihsel Bakış
I. Vergi Anlaşması Modellerinin Gelişimine Genel Bakış
1. Küresel Belirleyiciler: OECD, UN, USA Model Anlaşmaları
2. Bölgesel Anlaşmalar: NORDIC, ANDEAN, ASEAN Model Anlaşmaları
II. Vergi Anlaşması Modellerinde Kötüye Kullanma Karşıtı Yaklaşımların Gelişimine Özel Bakış
1. OECD'deki Gelişmeler
2. UN'deki Gelişmeler
İKİNCİ BÖLÜM
ANLAŞMA ALIŞVERİŞİNİN HUKUKİ YAPISI
§.4. Anlaşma Alışverişinin İşleyişi: Araç ve Yöntemler
I. Anlaşma Alışverişi: Hileli Bağlanma
1. Bağlama Noktası Kavramı
2. Ana Bağlama Noktası: İkametgâh
3. Bağlama Noktası Aracılığıyla Hileli Bağlanma
II. Anlaşma Alışverişinin Temel İşleyişi
1. Küresel Vergi Planlaması-Anlaşma Alışverişi
2. Kaynak Devleti - Anlaşma Alışverişi
3. İkamet Ülkesi - Anlaşma Alışverişi
4. Kanal Ülke - Anlaşma Alışverişi
III. Anlaşma Alışverişinin Araçları: Tüzel Kişiliği Olmayan Yapılanmalar/Tüzel Kişilikler
1. Tüzel Kişiliği Olmayan Yapılanmalar
2. Tüzel Kişilikler: Kanal Şirketler
IV. Anlaşma Alışverişi Biçimleri
1. Anlaşma Alışverişi Yapılanmaları
2. Anlaşma Alışverişi Olmayan İyiniyetli Yapılanmalar
V. Anlaşma Alışverişine Karşı İleri Sürülen Argümanlar
1. Anlaşma Alışverişinin Anlaşma Amacına Aykırı Olduğu Argümanı
2. Karşılıklılık Argümanı
3. Ekonomik Bağlılık/Sadakat Argümanı
4. Anlaşma Görüşmelerini Engelleme Argümanı
5. Gelir Kaybı Argümanı
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
VERGİ ANLAŞMASI KURALLARIYLA ANLAŞMA ALIŞVERİŞİNİN ÖNLENMESİ
§.5. Gerçek Lehdar (Beneficial Ownership) Klozu
I. Kavram
II. Gerçek Lehdar Kavramının Tarihsel Kökleri
1. Anglo-Sakson Hukuku
2. OECD Model Anlaşması
III. Gerçek Lehdar Kavramının Yorum Yöntemi
1. İç hukuk Anlamına Göre Yorum: OM, 3 (2)
2. Uluslararası Anlama Göre Yorum
IV. Gerçek Lehdar Kavramının Yorum Uygulamaları
1. Hollanda: The Royal Dutch Petroleum Kararı
2. İngiltere: Indofood Kararı
3. Kanada: Prevost Kararı
4. Fransa: Royal Bank of Scotland Kararı
5. İspanya: Real Madrid Kararı
6. Kararların Değerlendirilmesi
V. Gerçek Lehdar Kavramının Türkiye Uygulamaları
1. Fiili Uygulamalar
VI. Değerlendirme
§.6. Anlaşma Faydasının Sınırlanması (Limitation of Benefits) Klozu
I. Anlaşma Faydasının Sınırlandırılması Kavramı
II. Anlaşma Faydasının Sınırlandırılması Klozunun Gelişimi
1. OECD Modelinde
2. ABD Modelinde
III. Anlaşma Faydasının Sınırlandırılması Klozunun Uygulanması
1. Ehil Kişi
2. Genel Test Standartları
3. Özel Test Standartları
IV. Anlaşma Faydasının Sınırlandırılması Klozu Uygulama Örnekleri
1. Hollanda-ABD Vergi Anlaşması
2. Fransa-ABD Vergi Anlaşması
3. İtalya-ABD Vergi Anlaşması
4. İngiltere-ABD Vergi Anlaşması
V. Anlaşma Faydasının Sınırlandırılması Klozu ve Türk Vergi Anlaşmaları
1. Türkiye-ABD Vergi Anlaşması (1996)
2. Türkiye-İsrail Vergi Anlaşması (1996)
3. Türkiye-Kazakistan Vergi Anlaşması (1995)
4. Türkiye- Lübnan Vergi Anlaşması (2004)
5. Türkiye-Katar Vergi Anlaşması (2008)
6. Türkiye- Suudi Arabistan Vergi Anlaşması (2009)
7. Türkiye- Brezilya Vergi Anlaşması (2010)
8. Türkiye- Malta Vergi Anlaşması (2011)
9. Değerlendirme
§.7. Anlaşma Alışverişinin Önlenmesinde Diğer Yöntemler
I. Genel Yöntemler
1. Şeffaflık Yaklaşımı (The Look-Through Approach)
2. Kapsam Dışı Bırakma Yaklaşımı ( The Exclusion Approach)
3. Vergilendirme Koşulu Yaklaşımı (Subject to Tax Approach)
4. Kanal Yaklaşımı (The Channel Approach)
II. Özel Yöntemler
1. Genel İyi Niyet Hükmü
2. Faaliyet Hükmü
3. Vergi Miktarı Hükmü
4. Borsaya Kayıtlı Olma Hükmü
5. Alternatif Muafiyet Hükmü
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
ULUSAL HUKUK KURALLARIYLA ANLAŞMA ALIŞVERİŞİNİN ÖNLENMESİ
§.8. Genel Kötüye Kullanma Karşıtı Ulusal Kuralların Uygulanması
I. Uluslararası Hukuk İlkeleri Açısından Ulusal Uygulamalar
II. Genel Kötüye Kullanma Karşıtı Ulusal Kurallar
1. Anglo Sakson Hukukunda
2. Kıta Avrupası Hukukunda
3. Türk Hukukunda: VUK, 3
III. Genel Kötüye Kullanma Karşıtı Ulusal Kuralların Anlaşma Alışverişine Uygulanması
1. Uluslararası Organizasyonların Yaklaşımları: OECD/UN Modeli
2. Uluslararası Literatürdeki Yaklaşımlar: Görüşler
3. Ulusal Uygulamalar: İçtihatlar
4. Değerlendirme
§.9. Sonuç
KAYNAKÇA
Yürürlükte Bulunan Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları
Model Convention with Respect to Taxes on Income and on Capital