Çocuğun katılım hakkı, Çocuk Hakları Sözleşmesi'nin 12. maddesinde koruma altına alınmıştır. Bu maddeye göre, görüş oluşturabilme yeteneğine sahip her çocuğun kendisini etkileyen her meselede görüşüne başvurulmalıdır. Çocuğun görüşüne yaşı ve olgunluğu ölçüsünde ağırlık verilmelidir. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi metninde çocuğun katılım hakkı açıkça tanınmamıştır. Fakat Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, evrimci yorum yöntemini kullanarak, çocuğun medeni yargılamada katılım hakkının Sözleşme'den kaynaklandığını kabul etmiştir. AİHM, çocuğun medeni yargılamada katılım hakkını, özel ve aile yaşamına saygı hakkından kaynaklanan usuli yukumlulukler çerçevesinde değerlendirmiştir. Bu çalışmada çocuğun katılım hakkı, unsurlarıyla, Çocuk Hakları Komitesi'nin 12 No'lu Genel Yorumu ışığında açıklanmıştır. Sonrasında AİHM'nin çocuğun medeni yargılamada katılım hakkına yönelik olan içtihatları değerlendirilmiştir.(ARKA KAPAKTAN)

İÇİNDEKİLER

Giriş
Birinci Bölüm
Çocuğun Katılım Hakkının Kavramsal Çerçevesi ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ndeki Dayanakları
I. Temel Kavramlar
A. Çocuk
B. Katılım Kavramı
II. Çocuğun Katılımının Önemi
III. Çocuğun Katılım Hakkının Tarihsel Gelişimi
IV. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Sisteminde Çocuğun Katılım Hakkının Dayanakları
A. Çocuğun Katılım Hakkına Dayanak Olan Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Maddeleri
B. Çocuğun Katılım Hakkına Dayanak Oluşturan İlke ve Yorum Yöntemleri

İkinci Bölüm
Çocuğun Katılım Hakkının Teorik Çerçevesi
I. Çocuğun Katılım Hakkının Hukuki Analizi
A. Çocuğun Kendi Görüşlerini Oluşturma Yeteneğine Sahip Olması Şartı
B. Çocuğun Bu Görüşlerini Özgürce İfade Etme Hakkı
C. Çocuğun Kendisini Etkileyen Her Konuda Görüşlerini İfade Etme Hakkı
D. Çocuğun Görüşlerine Yaşı ve Olgunluğu Ölçüsünde Ağırlık Verme Yükümlülüğü
E. Çocuğun Adli ve İdari Yargılamada Katılımı
F. Çocuğun Ulusal Hukukun Usul Kurallarına Uygun Olarak Doğrudan veya Bir Temsilci Aracılığıyla Dinlenilmesi Hakkı
II. Çocuğun Katılım Hakkı ile Diğer Hak veya İlkelerin İlişkisi
A. Çocuğun Katılım Hakkı ve İfade Özgürlüğü
B. Çocuğun Katılım Hakkı ve Ayrım Gözetmeme İlkesi
C. Çocuğun Katılım Hakkı ve En Üstün Yararı İlkesi
D. Çocuğun Katılım Hakkı ve Yaşama ve Gelişme Hakkı
E. Çocuğun Katılım Hakkı ile Ebeveynin Rehberlik Hakkı ve Yükümlülüğü
III. Çocuğun Katılım Hakkının Uygulanması İçin Genel Önlemler ve Taraf Devletin Yükümlülükleri
A. Genel Olarak
B. Adli ve İdari İşlemlere İlişkin Genel Yükümlülükler
C. Özel İşlemlerle İlgili Yükümlülükler

Üçüncü Bölüm
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi İçtihatlarında Çocuğun Katılım Hakkı
I. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin Çocuğun En Üstün Yararına İlişkin Standartları
II. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin Çocuğun Katılım Hakkını Tanıma Süreci
III. Çocuğun Kapasitesinin Değerlendirilmesinde Dikkate Alınan Hususlar
A. Çocuğun Yaşı ve Olgunluğu
B. Uzman Raporları
IV. Çocuğun Tutumu
A. Çocuğun İcraya Direnmesi
B. Ebeveyne Yabancılaşma Sendromu
C. Çocuğun Görüşünün İstikrarlı Olması
V. Medeni Yargılamada Çocuğun Katılım Hakkının Gündeme Geldiği Uyuşmazlık Konuları
A. Velayet-Çocuğun İkameti
B. Kişisel İlişki Kurma
C. Alternatif Bakım
D. Evlatlık Verme
E. Uluslararası Çocuk Kaçırma
VI. Çocuğun Temsilcisi Veya Avukatı
VII. Çocuğun Katılım Hakkı ve Ebeveyn Haklarının Çatışması-Yarışması
Sonuç

Kaynakça