Günümüz teknolojik gelişmelerinin, kişilerin hayatını kolaylaştırmasının yanı sıra, tehlikeli hale de getirdiği bir gerçektir. Bu tehlikelerin başında ise, kişilerin, şahsen veya işletmeleri ile ilgili gerçekleştirdikleri fiil veya davranış ile başkalarına verdikleri zararlar gelmektedir. Pek tabi ki zarar veren kişiler, mutazarrırın zararını tazmin ile sorumlu olurlar. İşte, sorumluluk sigortası burada uygulama alanı bulur. Sorumluluklarını mucip davranışları neticesinde husule gelecek zararı tazmin etmek istemeyen ve böylece malvarlıklarında eksilme yaşamak istemeyen kişiler, sorumluluk sigortası yaptırırlar. Her ne kadar uygulamada yaygın olarak kullanılsa da 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu döneminde sorumluluk sigortalarına ilişkin özel hükümler sevkedilmemişti. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ile bu eksiklik giderilmiş ve sorumluluk sigortaları kanunda ayrı bir başlık altında özel olarak düzenlenmiştir. Bu çalışmada, münakid bir sorumluluk sigortasında, sigorta himayesinin kapsamının ne olacağı meselesi 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümleri dairesinde mehaz Alman Sigorta Sözleşmeleri Kanunu hükümleri ve genel şartlar da dikkate alınarak irdelenmiştir.(ARKA KAPAKTAN)
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM
SORUMLULUK HUKUKU İLE SİGORTA MÜESSESESİ ARASINDAKİ İLİŞKİ
I. Sorumluluk Sigortalarında Sigorta Himayesinin Konusu ve Sorumluluk Sigortasının Özel Sigorta Türleri Arasındaki Yeri
II. Sigorta Hukukunun Sorumluluk Hukukunun Gelişimindeki Etkisi
III. Sorumluluk Kavramı
IV. Sorumluluk Türleri
A. Cezai Sorumluluk
B. Hukuki Sorumluluk
V. Hangi Sorumluluk Türleri Dolayısıyla Sigorta Himayesi Sağlanabileceği Meselesi
A. Konunun Cezai Sorumluluk Bağlamında Değerlendirilmesi
B. Konunun Sözleşme Sorumluluğu Bağlamında Değerlendirilmesi
C. Konunun Kanuni Sorumluluk Bağlamında Değerlendirilmesi
İKİNCİ BÖLÜM
SORUMLULUK SİGORTALARINDA RİSK VE TEMİNAT ALTINA ALINAN RİSKLERİN BELİRLENMESİNE İLİŞKİN ESASLAR
I. Risk Kavramı
II. Sorumluluk Sigortalarında Risk
III. Sorumluluk Sigortalarında Risk-Menfaat İlişkisi
IV. Sorumluluk Sigortalarında Teminat Altına Alınan Risklerin Belirlenmesine İlişkin Esaslar
A. Bütün Risklerden Sorumluluk Esası (Umumilik Prensibi)
B. Sadece Belirlenmiş Risklerden Sorumluluk Esası (Hususilik Prensibi)
V. Riskin Gerçekleşmesinde Kusurun Etkisi
A. Kusur Kavramı ve Türleri
B. Sözleşme ile Sigorta Himayesi Kapsamına Giremeyecek Kusurlu Davranışların Belirlenmesi
C. Sigorta Ettirenin veya Sigortalının Tüzel Kişi Olması Halinde Kusur Meselesi
D. Kusur İstisnaları
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
SORUMLULUK SİGORTALARINDA SİGORTA HİMAYESİNİN ZAMAN BAKIMINDAN BELİRLENMESİ
I. Sorumluluk Sigortalarında Riskin Gerçekleştiği An
A. Riskin Gerçekleştiği Anı Açıklayan Teoriler
B. Pozitif Hukukun Kabul Ettiği Sistem
C. Genel Değerlendirme ve Şahsi Görüşümüz
II. Sigorta Himayesinin Devam Ettiği Sürenin Belirlenmesi
A. Sigorta Sözleşmesinde Süreler
B. Genel Kural: Geleceğe de Etkili Sigorta
C. Sigorta Himayesinin Başlangıç Anını Tayin Eden Esaslar
D. Sigorta Himayesinin Başlangıç Anının Diğer İhtimallere Göre Değerlendirilmesi
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
SORUMLULUK SİGORTALARINDA SİGORTA HİMAYESİNİN ZARAR BAKIMINDAN SINIRLARI
I. Zarar Kavramı ve Türleri
A. Zarar Kavramı
B. Zarar Türleri ve Bunların Sigorta Himayesi Kapsamında Yer Alıp Yer Almadıkları Meselesi
II. Sigorta Zararı ile Sigorta Bedeli Arasındaki İlişki
III. Sigorta Zararının Hiç veya Tamamen Karşılanmamasını Mucip Olan Sebepler
A. Sigortacının Sigorta Ettirene veya Mutazarrıra Karşı Sahip Olduğu Takas Defi
B. Sigorta Ettirenin Kanuni Bazı Yükümlülüklerini İhlal Etmesi
C. Zararın Sosyal Güvenlik Kurumlarınca Karşılanması
D. Birden Çok (Müşterek) Sorumluluk Sigortası
E. Sigorta Ettirenin Zararın Bir Kısmına Katılması
BEŞİNCİ BÖLÜM
SORUMLULUK SİGORTALARINDA SİGORTA TAZMİNATININ ÖDENMESİNE İLİŞKİN ESASLAR
I. Sigorta Tazminatını Talep Etmeye Yetkili Kişi
A. Sigorta Ettiren/Sigortalı Ayrımı Dairesinde Sigorta Tazminatı Ödenecek Kişinin Belirlenmesine Dair Esaslar
B. Mutazarrırın Doğrudan Talep Hakkı
C. Sorumluluktan Kurtarılma Talebinin Temliki
D. Talepleri Sigorta Himayesi Dışında Kalan Kişiler (Sigorta Himayesinin Kişi Bakımından Sınırları)
II. Sigorta Tazminatı Alacağının Muaccel Olacağı An
III. Zamanaşımı
SONUÇ
KAYNAKÇA