Mal, hizmet ve işlemleri konu alan harcama vergileri tarihin ilk çağlarından itibaren uygulama alanı bulmuş ve halen bulmaktadır. Çağdaş vergi sistemlerinin ana direklerinden birini oluşturan harcama vergileri devlete vergi geliri sağlamanın yanı sıra, iktisat politikası ve gelir ile servet dağılımı alanlarında da etkili olmaktadır. Bu kapsamda "Harcama Vergilerinin Tarihsel Gelişimi, Kuramsal Yapısı ve Etkinliği" başlıklı bu çalışmada geçmişin birikimi, günümüz tartışmaları ışığında etkin ve adil bir vergi sistemine yönelik uygulamalara katkı sunmak amaçlanmaktadır. Çalışmanın genel planı dahilinde öncelikle bir olgu olarak harcama vergileri ortaya konulmaktadır. Bu kapsamda harcama vergilerinin tarihsel gelişimi ve uygulamaları incelenmektedir. Sonrasında harcama vergilerinin kuramsal yapısı kapsamında; niteliklerine, sınıflandırılmasına ve devletin ekonomik görevleri bağlamındaki işlevlerine ve etkilerine yer verilmektedir. Son olarak ise Türk vergi sisteminde yer alan harcama vergileri etkinlik açısından çalışmada ortaya konulan kuramsal esaslar çerçevesinde, devletin ekonomik ve toplumsal görevleri bağlamında değerlendirilmektedir.(ARKA KAPAKTAN)
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM
HARCAMA VERGİSİ KAVRAMI, TARİHSEL GELİŞİMİ VE ÜLKE UYGULAMALARI
1.1. Kavram ve Terim
1.2. Harcama Vergilerinin Tarihsel Gelişimi
1.2.1. İlk Çağ ve Öncesi
1.2.2. Orta Çağ
1.2.3. Yeni Çağ
1.2.4. Yakın Çağ
1.2.5. 1960'lardan Günümüze
1.3. Alman, Fransız, Birleşik Krallık ve ABD Vergi Sistemlerinde Yer Alan Harcama Vergileri
1.3.1. Alman Vergi Sisteminde Yer Alan Harcama Vergileri
1.3.2. Fransız Vergi Sisteminde Yer Alan Harcama Vergileri
1.3.3. Birleşik Krallık Vergi Sisteminde Yer Alan Harcama Vergileri
1.3.4. ABD Vergi Sisteminde Yer Alan Harcama Vergileri
İKİNCİ BÖLÜM
TÜRK VERGİ SİSTEMİNDE HARCAMA VERGİLERİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ VE DEĞERLENDİRMESİ
2.1. Türk Vergi Sisteminde Harcama Vergilerinin Tarihsel Gelişimi
2.1.1. Cumhuriyetin İlk Yıllarından Gider Vergileri Reformuna: 1920 1950 Dönemi
2.1.2. Gider Vergileri Reformu: 1950 1985 Dönemi
2.1.3. KDV Reformu: 1985'ten Günümüze
2.2. Türk Vergi Sistemindeki Harcama Vergilerinin Tarihsel Gelişiminin Değerlendirilmesi
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
HARCAMA VERGİLERİNİN NİTELİKLERİ VE SINIFLANDIRILMASI
3.1. Harcama Vergilerinin Nitelikleri
3.1.1. Konusu ve Vergiyi Doğuran Olayı Mal ve Hizmetler ile İlişkilidir
3.1.2. Dolaylı Vergi Niteliğindedir
3.1.3. Objektif (Gayri Şahsi) Niteliktedir
3.2. Harcama Vergilerinin Sınıflandırılması
3.2.1. Yayılı Toplu Sınıflandırması
3.2.2. Genel Özel Sınıflandırması
3.3. Uygulanan Harcama Vergilerinin Genel Sınıflandırılması
3.3.1. Genel ve Yayılı Nitelikteki Harcama Vergileri
3.3.2. Genel ve Toplu Nitelikteki Harcama Vergileri
3.3.3. Özel Nitelikte Harcama Vergileri
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
HARCAMA VERGİLERİNİN EKONOMİK VE MALİ İŞLEVLERİ
4.1. Kaynak Dağılımında Etkinlik Üzerinde Etkileri
4.1.1. Kamusal Gereksinimlerin Giderilmesi için Gerekli Mali Kaynağın Sağlanması
4.1.2. Olumsuz Dışsallıkların Önlenmesi
4.1.3. Harcama Vergilerinin Kişilerin Refahı Üzerindeki Olumsuz Etkisi: Aşırı Yük
4.2. İktisat Politikasına Yönelik İşlevler
4.2.1. Ekonomik Gelişme Üzerindeki Etkileri
4.2.2. Ekonomik İstikrar Üzerindeki Etkileri
4.3. Gelir ve Servetin Adil Biçimde Dağılımı Üzerindeki Etkileri
BEŞİNCİ BÖLÜM
TÜRK VERGİ SİSTEMİNDE HARCAMA VERGİLERİNİN ETKİNLİKLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
5.1. Devletin Sosyal ve Ekonomik Alanlarda Anayasal Görevlerini Yerine Getirmede Gerekli Mali Kaynağı Sağlamak
5.1.1. Türk Vergi Sisteminde Harcama Vergilerinin Kamu Harcamalarını Karşılama Düzeyinin Değerlendirilmesi
5.1.2. Türk Vergi Sisteminde Harcama Vergilerinin Tüketim Faaliyetleri Bağlamında Değerlendirilmesi
5.2. Türk Vergi Sisteminde Yer Alan Harcama Vergilerinin Devletin Ekonomik Görevleri Bağlamında Değerlendirilmesi
5.2.1. Milli Tasarrufun ve Üretimin Artırılması ile Yatırım ve İstihdamın Geliştirilmesi
5.2.2. Ekonomik İstikrarın Sağlanması
5.2.3. Dış Ödemelerde Dengenin Sağlanması
5.3. Türk Vergi Sisteminde Yer Alan Harcama Vergilerinin Gelir ve Servet Dağılımında Adaletin Sağlanması Bağlamında Değerlendirilmesi
SONUÇ
KAYNAKÇA
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM
HARCAMA VERGİSİ KAVRAMI, TARİHSEL GELİŞİMİ VE ÜLKE UYGULAMALARI
1.1. Kavram ve Terim
1.2. Harcama Vergilerinin Tarihsel Gelişimi
1.2.1. İlk Çağ ve Öncesi
1.2.2. Orta Çağ
1.2.3. Yeni Çağ
1.2.4. Yakın Çağ
1.2.5. 1960'lardan Günümüze
1.3. Alman, Fransız, Birleşik Krallık ve ABD Vergi Sistemlerinde Yer Alan Harcama Vergileri
1.3.1. Alman Vergi Sisteminde Yer Alan Harcama Vergileri
1.3.2. Fransız Vergi Sisteminde Yer Alan Harcama Vergileri
1.3.3. Birleşik Krallık Vergi Sisteminde Yer Alan Harcama Vergileri
1.3.4. ABD Vergi Sisteminde Yer Alan Harcama Vergileri
İKİNCİ BÖLÜM
TÜRK VERGİ SİSTEMİNDE HARCAMA VERGİLERİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ VE DEĞERLENDİRMESİ
2.1. Türk Vergi Sisteminde Harcama Vergilerinin Tarihsel Gelişimi
2.1.1. Cumhuriyetin İlk Yıllarından Gider Vergileri Reformuna: 1920 1950 Dönemi
2.1.2. Gider Vergileri Reformu: 1950 1985 Dönemi
2.1.3. KDV Reformu: 1985'ten Günümüze
2.2. Türk Vergi Sistemindeki Harcama Vergilerinin Tarihsel Gelişiminin Değerlendirilmesi
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
HARCAMA VERGİLERİNİN NİTELİKLERİ VE SINIFLANDIRILMASI
3.1. Harcama Vergilerinin Nitelikleri
3.1.1. Konusu ve Vergiyi Doğuran Olayı Mal ve Hizmetler ile İlişkilidir
3.1.2. Dolaylı Vergi Niteliğindedir
3.1.3. Objektif (Gayri Şahsi) Niteliktedir
3.2. Harcama Vergilerinin Sınıflandırılması
3.2.1. Yayılı Toplu Sınıflandırması
3.2.2. Genel Özel Sınıflandırması
3.3. Uygulanan Harcama Vergilerinin Genel Sınıflandırılması
3.3.1. Genel ve Yayılı Nitelikteki Harcama Vergileri
3.3.2. Genel ve Toplu Nitelikteki Harcama Vergileri
3.3.3. Özel Nitelikte Harcama Vergileri
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
HARCAMA VERGİLERİNİN EKONOMİK VE MALİ İŞLEVLERİ
4.1. Kaynak Dağılımında Etkinlik Üzerinde Etkileri
4.1.1. Kamusal Gereksinimlerin Giderilmesi için Gerekli Mali Kaynağın Sağlanması
4.1.2. Olumsuz Dışsallıkların Önlenmesi
4.1.3. Harcama Vergilerinin Kişilerin Refahı Üzerindeki Olumsuz Etkisi: Aşırı Yük
4.2. İktisat Politikasına Yönelik İşlevler
4.2.1. Ekonomik Gelişme Üzerindeki Etkileri
4.2.2. Ekonomik İstikrar Üzerindeki Etkileri
4.3. Gelir ve Servetin Adil Biçimde Dağılımı Üzerindeki Etkileri
BEŞİNCİ BÖLÜM
TÜRK VERGİ SİSTEMİNDE HARCAMA VERGİLERİNİN ETKİNLİKLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
5.1. Devletin Sosyal ve Ekonomik Alanlarda Anayasal Görevlerini Yerine Getirmede Gerekli Mali Kaynağı Sağlamak
5.1.1. Türk Vergi Sisteminde Harcama Vergilerinin Kamu Harcamalarını Karşılama Düzeyinin Değerlendirilmesi
5.1.2. Türk Vergi Sisteminde Harcama Vergilerinin Tüketim Faaliyetleri Bağlamında Değerlendirilmesi
5.2. Türk Vergi Sisteminde Yer Alan Harcama Vergilerinin Devletin Ekonomik Görevleri Bağlamında Değerlendirilmesi
5.2.1. Milli Tasarrufun ve Üretimin Artırılması ile Yatırım ve İstihdamın Geliştirilmesi
5.2.2. Ekonomik İstikrarın Sağlanması
5.2.3. Dış Ödemelerde Dengenin Sağlanması
5.3. Türk Vergi Sisteminde Yer Alan Harcama Vergilerinin Gelir ve Servet Dağılımında Adaletin Sağlanması Bağlamında Değerlendirilmesi
SONUÇ
KAYNAKÇA