Bu çalışmada, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu m. 325 hükmünde düzenlenen kiralananın erken iadesi konusu incelenmiştir. Geniş bir uygulama alanına sahip kira sözleşmelerinde, uygulamada sıklıkla karşılaşılan sorunlardan biri de kiralananın erken iade edilmesidir. Tarafların sözleşmenin akdedildiği sırada planlamadıkları bu durum, kiracının kendisinden kaynaklanan bir nedenden dolayı kiralananı sözleşme bitiminden önce geri vermesi sonucunda ortaya çıkmaktadır. Buna karşılık hükümde, kiralananı erken iade eden kiracının makul süre ile sorumlu olacağı öngörülmüş ve kiracıya, kiraya verene önereceği yeni bir kiracıyla daha önce sorumluluktan kurtulma imkanı getirilmiştir. Kendine özgü yapısı ve sonuçlarıyla önem arz eden TBK m. 325 hükmünün detaylıca incelendiği bu çalışmada, öncelikle hükmün tarihi gelişimi ile genel özellikleri, ardından hükmün uygulanma şartları ve son olarak hükmün sonuçları ele alınmıştır.(ARKA KAPAKTAN)
İçindekiler
Giriş
Birinci Bölüm
Hükmün Tarihi Gelişimi ve Genel Özellikleri
I. Hükmün Tarihsel Gelişimi
A. Roma Hukuku Dönemi
B. 818 Sayılı Mülga Borçlar Kanunu Dönemi
C. 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu Dönemi
1. Genel Olarak
2. İsviçre Hukukundaki Düzenleme ile Karşılaştırılması
3. TBK m. 325 Hükmüne Getirilen Eleştiriler
II. Kiralananın Erken İadesine İlişkin Hükmün Temel Özellikleri
A. Hükmün Hukuki Niteliği
1. Kiracının Yapmış Olduğu Bildirimin Hukuki Niteliği
2. Hükmün Nisbi Emredici Niteliği
B. Hükmün Uygulama Alanı
1. Kira Sözleşmesinin Türü Bakımından Uygulama Alanı
2. Zaman Bakımından Uygulama Alanı
3. Kişi Bakımından Uygulama Alanı
III. Diğer Hukuki Kurumlar Karşısındaki Durumu
A. Önemli Sebeple Fesih Karşısındaki Durumu
B. İfa İmkansızlığı Karşısında Durumu
İkinci Bölüm
Hükmün Uygulanma Şartları
I. Geçerli Bir Kira Sözleşmesinin Varlığı
II. Kiralananın Sözleşme Süresine veya Fesih Dönemine Uymaksızın Geri Verilmesi
A. Genel Olarak
B. Sözleşme Süresine veya Fesih Dönemine Uyulmamış Olmalı
1. Belirli Süreli Kira Sözleşmelerinde
2. Belirsiz Süreli Kira Sözleşmelerinde
C. Kiralananın Geri Verilmesi
1. Genel Olarak
2. İncelenmesi Gereken Bazı Özel Durumlar
3. Kiralananın Kiracıya Teslim Edilmemiş Olması Halinde Geri Verme
4. Geri Vermenin İspatı
5. Kiralananın Geri Verilme Anı
III. Kiralananın İadesinin Kiracı Tarafından Kiraya Verene Yapılması
A. Kiralananı İade Edecek Kişi: Kiracı
B. Kiralananı İade Alacak Kişi: Kiraya Veren
Üçüncü Bölüm
Kiralananın Erken İadesinin Sonuçları
I. Kiralananın Erken İadesi Halinde Sözleşmenin Sona Erme Anı ve Kiracının Sorumluluğunun Türü
A. Genel Olarak
B. Öğretideki Görüşler
1. Görüşlerin Açıklamaları
2. Görüşlerin Eleştirileri
C. Yargıtay Uygulaması
D. Değerlendirme ve Görüşümüz
E. Kira Sözleşmesinin Sona Erme Anının Uygulamadaki Önemi
II. Kiracının Makul Süre ile Sınırlı Sorumluluğunun Belirlenmesi
A. Makul Sürenin Belirlenmesi
1. Genel Olarak
2. Makul Sürenin Belirlenmesindeki Yöntemler
3. Kiralananda Yapılacak Tamir ve Tadilat Çalışmalarının Makul Süreye Etkisi
4. Makul Sürenin Belirlenmesi Kapsamında Kiralananın Özellikleri
5. Makul Sürenin Belirlenmesinde Benzer Koşul Değerlendirilmesi
6. Makul Sürenin Taraflarca Önceden Belirlenmesi
B. Kiracının Erken İadeden Kaynaklanan Tazminat Sorumluluğu
1. Kiracının Sorumluluğunun Kusur Bakımından Değerlendirilmesi
2. Kiracının Tazminat Sorumluluğu
C. Kiracının Yeni Bir Kiracı Bularak Sorumluluktan Kurtulma İmkanı
1. Genel Olarak
2. Şartları
3. Hukuki Sonuçları
Sonuç
Kaynakça