"Autopoiesis, kendini yeniden üretme anlamına gelir ve ortaya atılışı itibariyle, canlı sistemlerindeki örgütlenmeyi tanımlayan bir biyoloji kavramıdır. Peki, bir toplum sisteminin kendi öğelerini üretmesi ve -M.C. Escher'in kendini çizen elleri gibi- bu öğelerden yeniden üretilmesi mümkün müdür? Elinizdeki çalışma öncelikle, bu soruyu olumlu cevaplayan Alman sosyolog Niklas Luhmann'ın hukuk sistemine ilişkin özgül değerlendirmelerini mercek altına almakta; daha sonra ise, bu değerlendirmelerden hareketle şu sorunun cevabını aramaktadır: Sistem kuramı, hukuku anlamak ve analiz etmek için uygun bir kuram mıdır?"
(Arka Kapak'tan)
"Elinizdeki çalışma, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitütüsü Kamu Hukuku Doktora Programı kapsamında yazılmış bir doktora tezidir. Yayına hazırlanırken tezin özgün metnine, Türkçede yeni yayımlanan iki kaynağın ilavesi ve tashihler dışında bir müdahalede bulunulmamıştır. Konunun seçimi; şahsi beğeni, tercih ve tutumlardan ziyade Türkçe hukuk felsefesi literatürünün ihtiyaçları gözetilerek yapılmıştır. Zira hâlihazırda, genel sistem kuramında olduğu gibi hukukta sistem kuramı konusunda da yurdumuzda yapılmış çalışma sayısı son derece azdır. Özellikle hukuk alanında çağdaşı kuramlara ilişkin kaynak çokluğunu göz önününe alındığında, sistem kuramını temel alan bir eserin karşılaştırmalı çalışmalara da önayak olacağı da düşünülebilir. Üstelik kuram, hukuk sisteminin işleyişine ilişkin dinamik çözümlemeleri sayesinde, pozitif hukuk alanlarındaki çalışmalarda teorik çerçeve olarak kullanılmaya da elverişlidir. Fakat bunların ötesinde, sistem kuramı, kuramın öldüğünü fısıldayan dedikodular çağında iddialı bir grand theory olarak zamana direnebilmiş olmasıyla maruftur ve sırf bu nedenle bile bu konuda çalışmak, kendinde bir anlam taşımaktadır. Değinilen kaygılarla kaleme alınan çalışma, yine aynı nedenlerle konuya ayrıntılı bir giriş denemesi olarak okunmalıdır ve muradı da bahis konusu boşluğu doldurmaya katkı sunmaktır. Bu tez çalışması, Anglo Amerikan ikincil literatürle desteklenen Almanca literatür taranarak gerçekleştirilmiş olup ağırlıklı olarak İstanbul Bilgi Üniversitesi, Trier, Anadolu ve Lozan Üniversitelerinin kütüphanelerinden faydalanılmıştır."
(Önsöz'den)
  • Sosyal Bilimlerde Sistem Kavramı
  • Alt Sistem Olarak Hukuk ve Hukukun İşlevi
  • Hukukun Sistematik Yapısı
  • Kendini Gözlemleme