Hukuk, insanın yine insan için meydana getirdiği bir yapıt ve böylece insan yaşamına büyük ölçüde etkili bir olgudur. O, varlığın var olabilmek için sahip olduğu gücün insan yaşamında egemenlik altına alınmasının bir deyimi ve görünümüdür. Çünkü güç, sırf güç olmakla yapıcı olduğu gibi yıkıcı da olabilir. İşte akıl sahibi olan insan, doğada ve dolayısıyla kendisinde mevcut olan bu gücü var edici hedeflere yönelmek, bu yolla insanca bir dünya yaratmak üzere bir düzene sokmuş, bu düzene de hukuk adını vermiştir. İnsanların hukuk duygusunda somutlaşan adalet, özünde bir eşitlik düşüncesinden ibarettir. Böylece hukuk, aslında akıl ve anlam taşıyıcısı olmak bakımından özdeş olan insanların, bu özdeşliklerinin eşitlik biçiminde dışlaşması, dışa vurumudur. Bu nedenle, hukukun hukuk olarak bilinmesi ve onun yaşam ilişkilerinin çeşitliliğine göre oluşturacağı kamu hukuku-özel hukuk, nisbi hak-mutlak hak ve bunun gibi çok zengin kavramların hukuk kavramı altında toplanabilmesi, genel olarak hukukun bu özelliğinin ve bundan kaynaklanan ilkelerinin aydınlatılmasına bağlıdır. Bu çalışma bunu başarabildi ise, yazarı için büyük bir mutluluk sağlayacaktır. Okuyucusunun yüksek takdirine sunulur.(ÖNSÖZDEN)

İÇİNDEKİLER

GİRİŞ
§ 1. BİLİM, FELSEFE VE HUKUK FELSEFESİ
I. BİLİM
II. FELSEFE
III. HUKUK FELSEFESİ

BİRİNCİ BÖLÜM
HUKUKUN KÜLTÜREL İŞLEVİ
A Değer Olarak Adalet
§ 2. HUKUK VE DEĞER
I. İNSAN VE DEĞERLENDİRME
II. DEĞERLENDİRMELER OLARAK HUKUK
III. HUKUKTA DEĞERLENDİRME ÖLÇÜSÜ OLARAK ADALET
§ 3. DEĞER TEORİSİ
I. DEĞERLERİN NİTELİĞİ
II. DEĞERLER VE GERÇEKLİK
III. DEĞERLERİN BİLGİSİ
IV. DEĞERLERİN GEÇERLİĞİ
V. DEĞERLERİN İNSANİN BİREYSEL VE TOPLUMSAL YAŞAMINDAKİ ÖNEMİ
B Ahlaki Değer Olarak Adalet
§ 4. HUKUK VE AHLAK
I. HUKUKUN BAĞLAYICILIĞININ TEMELİ
II. ADALETİN AHLAKİ BİR DEĞER OLUŞU
§ 5. AHLAK TEORİSİ
I. AHLAKİ OLANIN NİTELİĞİ
II. AHLAKİ DEĞERLER TABLOSU
III. İRADE ÖZGÜRLÜĞÜ
C Hukuki Değer Olarak Adalet
§ 6. OBJEKTİF VE YASA ÜSTÜ BİR KAVRAM OLARAK ADALET
I. SÜBJEKTİF (ÖZNEL) VE OBJEKTİF (NESNEL) ADALET
II. YASAL VE YASA ÜSTÜ ADALET
III. OBJEKTİF, YASA ÜSTÜ ADALETİN HUKUKUN İDESİ VE İDEALİ OLUŞU
§ 7. DEĞİŞİK TÜRDE ADALET KAVRAMLARI
I. GENEL OLARAK
II. DENKLEŞTİRİCİ ADALET
III. DAĞITICI ADALET
IV. HAKKANİYET
V. TOPLUMSAL ADALET

İKİNCİ BÖLÜM
HUKUKUN TOPLUMSAL İŞLEVİ
A Toplum Düzeni Olarak Hukuk
§ 8. HUKUKUN TOPLUMSAL İŞLEVİNE İLİŞKİN DEĞİŞİK GÖRÜŞLER
I. HUKUKUN TOPLUMSAL İŞLEVİNDE TOPLUMSAL GÜÇLERİN ETKİSİNİ REDDEDEN GÖRÜŞLER (İdeal Görüşler)
II. HUKUKUN TOPLUMSAL İŞLEVİNDE YALNIZCA TOPLUMSAL GÜÇLERİN ETKİSİNİ KABUL EDEN GÖRÜŞLER
III. HER İKİ GRUP GÖRÜŞLERİN YANILGISI
§ 9. ÇAĞDAŞ HUKUK ANLAYIŞI
I. HUKUKUN, ADALETE YÖNELİK BİR TOPLUM DÜZENİ OLARAK KAVRANMASI
II. HUKUK VE DÜZEN
III. HUKUK VE TOPLUMSAL YAŞAMIN İHTİYAÇLARI
IV. HUKUKUN AHLAKTAN AYRILMASI
B Adaletli Bir Düzen Olarak Hukuk
§ 10. DOĞAL HUKUK
I. DOĞAL HUKUK ANLAYIŞININ ORTAYA ÇIKIŞ NEDENLERİ
II. DOĞAL HUKUK ANLAYIŞININ NİTELİĞİ VE TARİHÇİ HUKUK GÖRÜŞÜNDEN AYRILIĞI
III. DOĞAL HUKUKUN ZORUNLULUĞU
§ 11. KABULE DEĞER DOĞAL HUKUK İLKELERİ
I. GENEL OLARAK
II. İNSANIN BİREYSEL YANINA İLİŞKİN İLKELER
III. İNSANIN TOPLUMSAL YANINA İLİŞKİN İLKELER

BİBLİYOGRAFYA