Liberal düşünce ve iktisadi iz düşümlerinin damgasını vurduğu günümüz sözleşme ilişkilerinde, tarafların edimler arasında dengenin olmasını, her koşulda, bir geçerlilik şartı olarak aramak borçlar hukukuna hakim olan sözleşme özgürlüğü ilkesi çerçevesinde mümkün değildir. Aşırı yararlanma kavramı bu çerçevede değerlendirilmesi gereken, sözleşmenin kurulması sırasında taraflardan birinin sübjektif durumunun, diğer tarafça sömürülmesine engel olmayı hedefleyen bir hukuki kurum olarak karşımıza çıkmaktadır. Sömürüye yol açan zorda kalma, deneyimsizlik ve düşüncesizlik hallerinin sadece ekonomik sebeplerden kaynaklanmaması; sözleşme ilişkisi içerisine girmenin kendisinin kimi hallerde sömürü anlamına gelmesi, bu çalışmanın özellikle irdeleyeceği ve sorgulayacağı düşünsel temelleri oluşturmaktadır. ( Önsöz'den )

İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
I. Sorunun Ortaya Konulması
II. İncelemenin Kapsamı ve Planı
III. Terminoloji
Birinci Bölüm
AŞIRI YARARLANMA KAVRAMININ TARİHSEL GELİŞİMİ, HUKUKİ NİTELİĞİ VE KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTAKİ DÜZENLENİŞİ
§1. Aşırı Yararlanma Kavramı ve Tarihsel Gelişimi
I. Aşırı Yararlanma Kavramı
A. Genel Olarak
B. Yürürlükteki Hukuk Açısından Aşırı Yararlanma Kavramı
II. Aşırı Yararlanma Kavramının Tarihsel Gelişimi
A. Roma Hukukunda Aşırı Yararlanma Kavramı
B. İslam Hukukunda Aşırı Yararlanma Kavramı
§2. Aşırı Yararlanma Kavramının Hukuki Niteliği
I. Sözleşme Özgürlüğüne Getirilen Bir Sınırlama
A. Sözleşme Özgürlüğü İlkesi
B. Sözleşme Özgürlüğünün Sınırlandırılması
II. İrade Bozukluğu Hallerinden Biri
III. Ahlaka Aykırılık
IV. Değerlendirme
§3. Karşılaştırmalı Hukukta Aşırı Yararlanma Kavramı
I. Alman Hukuku
II. Avusturya Hukuku
III. Fransız Hukuku
IV. İngiliz Hukuku
V. İsviçre Hukuku
§4. Ulus-üstü Kurallarda Aşırı Yararlanma Kavramı
I. Avrupa Sözleşme Hukuku Kurallarında Aşırı Yararlanma Kavramı
A. Avrupa Sözleşme Hukuku Kurallarının Oluşturulması Süreci
B. Avrupa Sözleşme Hukuku Kurallarının Temelleri ve Amacı
C. Avrupa Sözleşme Hukuku Kurallarında Aşırı Yararlanma Kavramı
II. Avrupa Hukukunun İlkeleri, Tanımaları ve Model Kuralları- Ortak Çerçeve Referans Taslağı'nda (DCFR) Aşırı Yararlanma Kavramı
A. Avrupa Hukukunun İlkeleri, Tanımaları ve Model Kuralları- Ortak Çerçeve Referans Taslağı'nın (DCFR) Oluşum Süreci ve Amacı
B. Avrupa Hukukunun İlkeleri, Tanımaları ve Model Kuralları- Ortak Çerçeve Referans Taslağı'nda (DCFR) Aşırı Yararlanma Kavramı
III. UNIDROIT Uluslararası Ticari Sözleşmelerin Genel İlkelerinde Aşırı Yararlanma Kavramı
A. UNIDROIT Uluslararası Ticari Sözleşmelerin Genel İlkeleri'nin Amacı, Uygulanması ve Önemi
B. UNIROIT Milletlerarası Ticari Sözleşmelerin Temel Kurallarında Aşırı Yararlanma Kavramı (2010-2004-1994)
§5. Türk Hukukunda Aşırı Yararlanma Kavramı
I. 818 Borçlar Kanunundaki Düzenleme
II. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunundaki Düzenleme
İkinci Bölüm
AŞIRI YARARLANMA KAVRAMININ UNSURLARI
§6. Objektif Unsur
I. Edimler Arasında Açık Bir Oransızlığın Varlığı
II. Aşırı Yararlanmanın Gerçekleşebileceği Sözleşmelerin Kapsamı
III. Edimler Arasındaki Açık Oransızlığın Gerçekleşme Anı
IV. Edimler Arasındaki Açık Oransızlığın Tespiti
A. Açık Oransızlık Kavramı ve Tespiti
B. Edimlerin Değerlerinin Belirlenmesi
1. Edimin Cari Fiyatının Bulunması Halinde Değer Tespiti
2. Edimin Cari Fiyatının Bulunmaması Halinde Değer Tespiti
§7. Sübjektif Unsurlar
I. Genel Olarak
II. Sömürülende Bulunması Gereken Özellikler: Zor Durumda, Düşüncesiz veya Deneyimsiz Olmak
A. Zor Durumda Olmak
B. Düşüncesizlik
C. Deneyimsizlik
D. Sömürülen İçin Aranan Sübjektif Şartların Sınırlı Sayıda Olup Olmadığı Meselesi
III. Sömürende Bulunması Gereken Özellik: Aşırı Yararlanma Kastı
Üçüncü Bölüm
AŞIRI YARARLANMANIN HUKUKİ SONUÇLARI
§8. Sözleşmeyi İptal Hakkı
I. Genel Olarak
II. Sözleşmeyi İptal Hakkının Hukuki Niteliği
III. Sözleşmeyi İptal Hakkının Kullanılması
A. Şekli
B. Süresi
C. Sözleşmeyi İptal Hakkını Kullanabilecek Taraf
IV. Sözleşmeyi İptal Hakkının Kullanılmasının Hukuki Sonuçları
A. Edimlerin İadesi
B. Kullanma Menfaatinin İadesi
C. Tazminat
§9. Edimler Arasındaki Oransızlığın Giderilmesini Talep Hakkı
I. Edimler Arasındaki Oransızlığın Giderilmesi Kavramı
A. 818 sayılı Borçlar Kanunu Döneminde Edimler Arasındaki Oransızlığın Giderilmesi Kavramının Hukuki Temellerine İlişkin Görüşler
B. Uygulamanın Edimler Arasındaki Oransızlığın Giderilmesine İlişkin Tutumu
II. Edimler Arasındaki Oransızlığın Giderilmesi Talebinin Hukuki Niteliği
III. Edimler Arasındaki Oransızlığın Giderilmesini Sadece Sömürülen mi Talep Edebilecektir?
IV. Edimler Arasındaki Oransızlığın Giderilmesi Talebinin Kullanılacağı Süre
V. Edimler Arasındaki Oransızlığın Giderilmesini Talep Etme Hakkının Kullanılmasının Sonuçları
SONUÇ
KAYNAKÇA