Bu çalışmanın konusunu Avrupa İnsan Haklan Sözleşmesi (AİHS) ve Anayasa Mahkemesi (AYM) içtihatları ışığında örgütlenme özgürlüğünün kuramsal ve normatif incelenmesi oluşturmaktadır. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) uzun yıllar boyunca örgütlenme özgürlüğüne ilişkin önemli kararlar vermiştir. Türkiye'de AYM'ye bireysel başvurunun 2012 yılında kabulüyle birlikte, AYM kararlarında AİHM içtihatlarına yapılan atıfların önemli bir yer teşkil ettiği görülmektedir. Örgütlenme özgürlüğünü inceleyen bu çalışmada da AİHM içtihadı önemli bir yer tutmaktadır. AYM'ye bireysel başvurunun da ortak koruma alanına dair bir incelemeyi gerektirmesi ve AİHS'nin 11. maddesinde yer alan sınırlama nedenleri de dikkate alındığında, örgütlenme özgürlüğü özelinde ayrı bir incelemeyi daha önemli hale getirmiştir. Örgütlenme özgürlüğü alanının genişletilmesine katkı sağlayacak, örgütlenme özgürlüğünün Anayasa'da en geniş biçimiyle yer almasına ve Anayasa'yı izleyecek şekilde diğer mevzuatın özgürlük alanını genişletecek ve destekleyecek hale getirmesine dair tespitler bu çalışmanın temel sonuçlarını oluşturmaktadır.(ARKA KAPAKTAN)

İÇİNDEKİLER

GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM
ÖRGÜTLENME ÖZGÜRLÜĞÜ: TEMEL KAVRAMLAR, HUKUKİ ÇERÇEVE ve TARİHSEL GELİŞİM
1. KURAMSAL AÇIDAN ÖRGÜTLENME ÖZGÜRLÜĞÜ
1.1. Kavramsal Çerçeve ve Tanım
1.2. Sivil Toplum Kavramı
2. ÖRGÜTLENME ÖZGÜRLÜĞÜNÜN HUKUKİ NİTELİĞİ
3. HAKKIN ÖZNESİ
4. ÖRGÜTLENME TÜRLERİ
4.1. Dernekler ve Vakıflar
4.2. Sendikalar
4.3. Siyasi Partiler
4.4. Diğer Örgütlenme Biçimleri
5. ÖRGÜTLENME ÖZGÜRLÜĞÜNÜN İŞLEVİ
6. ÖRGÜTLENME ÖZGÜRLÜĞÜNÜN DİĞER ÖZGÜRLÜKLERLE İLİŞKİSİ
6.1. Toplantı ve Gösteri Yürüyüşü Özgürlüğü
6.2. Düşünce, Vicdan, Din Özgürlüğü ve İfade Özgürlüğü
6.3. Katılım Hakkı
7. ÖRGÜTLENME ÖZGÜRLÜĞÜNÜN TARİHSEL GELİŞİMİ VE ULUSLARARASI BELGELERE GEÇİŞİ
7.1. Tarihsel Gelişim İçerisinde Hakların Sınıflandırılması
7.2. Tüzel Kişi Kavramı ve Tarihsel Gelişimi
7.3. Anayasal Gelişim Süreci
7.4. Uluslararası Belgelere Geçişi
7.5. Türkiye'de Örgütlenme Özgürlüğünün Tarihsel Gelişimi

İKİNCİ BÖLÜM
AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİNDE ÖRGÜTLENME ÖZGÜRLÜĞÜ
1. AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ KAPSAMINDA ÖRGÜTLENME ÖZGÜRLÜĞÜ
1.1. Örgütlenme Özgürlüğünün Normatif Düzenleniş Şekli
1.2. Korunan Menfaatler
1.3. Örgütlenme Özgürlüğünün Sınırlanması
1.4. Devletin Yükümlülükleri
2. AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİNİN ÖRGÜTLENME ÖZGÜRLÜĞÜNE İLİŞKİN BAZI ÖNEMLİ KARARLARI
2.1. Genel Olarak Örgütlenme Özgürlüğüne İlişkin Kararlar
2.2. Sendikal Örgütlenmelere İlişkin Kararlar
2.3. Siyasi Örgütlenmelere İlişkin Kararlar
3. AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİNİN ÖRGÜTLENME ÖZGÜRLÜĞÜNE İLİŞKİN İÇTİHADININ DEĞERLENDİRİLMESİ
3.1. Genel Olarak Örgütlenme Özgürlüğüne İlişkin İçtihat
3.2. Sendikalara İlişkin İçtihat
3.3. Siyasi Partilere İlişkin İçtihat

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TÜRKİYE'DE ÖRGÜTLENME ÖZGÜRLÜĞÜ
1. TÜRKİYE'DE ÖRGÜTLENME ÖZGÜRLÜĞÜNÜ DÜZENLEYEN MEVZUAT VE DEĞERLENDİRİLMESİ
1.1. Genel Olarak
1.2. Türkiye'de Örgütlenme Özgürlüğü ile İlgili Hukuk Kaynakları
1.3. 1982 Anayasası'nda Tanımlanmayan Kavram: "Örgütlenme"
1.4. Türkiye'de Örgütlenme Özgürlüğüne Getirilen Sınırlamalar
2. ANAYASA MAHKEMESİNİN ÖRGÜTLENME ÖZGÜRLÜĞÜNE İLİŞKİN BAZI ÖNEMLİ KARARLARI
2.1. Genel Olarak Bireysel Başvuru Yolu
2.2. Anayasa Mahkemesi'nin Örgütlenme Özgürlüğüne İlişkin Kararlarının İncelenmesi
3. ANAYASA MAHKEMESİNİN ÖRGÜTLENME ÖZGÜRLÜĞÜNE İLİŞKİN İÇTİHADININ DEĞERLENDİRİLMESİ
SONUÇ

KAYNAKÇA